Wat is een natuurbegraafplaats

Tegenwoordig kan men op 1 van de natuurbegraafplaatsen in Nederland kiezen voor natuurbegraven. Het is voor mooi een alternatief voor een traditionele begrafenis of een crematie.

Het is dus iets anders. Natuurbegraven vindt plaats op een zogenaamde natuurbegraafplaats. Dat is een stukje natuur, waar het mogelijk is om een plekje te kopen wat bestemd is voor u.

Er zijn op veel plaatsen in Nederland nieuwe initiatieven voor dergelijke natuurbegraafplaatsen. Begraven in de natuur kan echter niet op alle plaatsen in de natuur. Het moet zorgvuldig worden afgewogen of de locatie wel geschikt is. Men zal een afweging moeten maken tussen de mogelijke voor- en nadelen voor de natuur, de invloed op het gebied en de omwonenden en andere betrokkenen.

Wat echter nu precies een natuurbegraafplaats is, daar verschillen de meningen over.

De Branchevereniging Natuurbegraafplaatsen BRANA denkt daar anders over dan bijvoorbeeld Wikipedia of Joyce Sengers.

‘Begraven IN DE natuuR’ definieert het als volgt:

Een natuurbegraafplaats is een plek waar het behoud of de ontwikkeling van de natuur een rol speelt. Er gelden strikte regels om de natuur te beschermen. Men kan er zowel overledene in een grafkist of lijkwade begraven, als urnen met asresten begraven. Er staan geen traditionele ogende grafzerken van niet in de natuur behorende materialen; de graven moeten op termijn opgaan in de natuur.

Er zijn ook begraafplaatsen, die niet voldoen aan deze definitie. Er zijn bijvoorbeeld speciale urnen gedenkparken, waar je alleen urnen mag begraven. Dit zijn in onze visie geen natuurbegraafplaatsen. Als u toestemming van de beheerder heeft, om as te verstrooien in de natuur, dan mag u namelijk as verstrooien in elk natuurgebied. Dat is erg milieuonvriendelijk (zie gevolgen voor de natuur), maar in principe zou dan ieder bos meteen een natuurbegraafplaats kunnen zijn. Dat kan niet de bedoeling zijn. Dus alleen als men er ook begraven kan worden in een kist, dan spreken wij van een natuurbegraafplaats.

Op het moment dat men een overledene wil begraven in een kist, dan worden er opeens allerlei regels actueel (o.a. vanuit de wet op de Lijkbezorging, milieuwetten en bestemmingsplannen, waaraan een dergelijke locatie moet voldoen. Het realiseren van een natuurbegraafplaats is een procedure die vaak vele jaren duurt met een onzekere uitkomst.

Op andere “natuurbegraafplaatsen” staan gedenktekens van onnatuurlijke materialen, die normaal gesproken niet in de natuur horen. Het betreft bijvoorbeeld Den en Rust in Bilthoven. Hier vind je traditioneel ogende grafstenen van Cortenstaal. Mooi, maar niet natuurlijk en in onze visie dus ook geen natuurbegraafplaats, maar een gewone begraafplaats in het bos. Hetzelfde geldt bijv. voor de natuurbegraafplaatsen Westerwolde, Witteveen en Tjoenerhof.

Sommige mensen zien de natuurbegraafplaats Westerwolde, die in 1944 werd geopend als eerste natuurbegraafplaats in Nederland. In onze visie is dit wel een fraaie begraafplaats, maar geen natuurbegraafplaats.

In onze visie was Huub Kluijtmans van Bergerbos de eerste die een natuurbegraafplaats heeft geopend. Het verschil met Westerwolde is dat de grafmarkeringen overwegend van natuurlijke materialen zijn en op termijn opgaan in de natuur. De onderstaande foto verduidelijkt het misschien iets.

Een ouder graf bij Bergerbos. Dit wordt al opgenomen in de natuur

De regels over wat is toegestaan zijn bij Bergerbos de afgelopen jaren iets strenger geworden. Niet alle oude graven gaan zo in de natuur op als het bovenstaande graf.  Maar volgens Begraven IN DE natuuR is Bergerbos de eerste natuurbegraafplaats van Nederland. Na Bergerbos zijn er natuurbegraafplaatsen ontstaan met andere uitgangspunten (zie Ons verhaal). Er zijn inmiddels al vele natuurbegraafplaatsen in Nederland (zie pagina natuurbegraafplaatsen in Nederland) gerealiseerd en er zullen de komende jaren nog nieuwe locaties volgen.

In onze visie zijn de mooiste natuurbegraafplaatsen degene waar de graven opgaan in de natuur. Op de meeste natuurbegraafplaatsen mogen de graven alleen gemarkeerd worden met een houtenschijf of boom.

Een houten schijf vergaat binnen een paar jaar en wordt onderdeel van de natuur.

Mensen willen vaak na een het overlijden van hun dierbare nog iets op het graf achterlaten. Dat mag vaak wel, maar er zijn wel regels voor. Zo mogen er vaak alleen snijbloemen op het graf achtergelaten worden en geen linten, bloemstukken, lijstjes, kandelaars en knuffelbeesten, zoals op normale begraafplaatsen. Die horen namelijk niet in de natuur. De snijbloemen worden vaak na ca. 2 weken verwijderd.